VENEDİK (AA) - İtalya'nın Venedik kentindeki 4. Uluslararası Osmanlı Araştırmaları Kongresi'ne (OSARK) katılan yerli ve yabancı akademisyenler, kongrenin başarılı bir organizasyon olduğunu ve özellikle Venedik'te yapılması itibarıyla Osmanlı İmparatorluğu'nu çalışan araştırmacılar ile Türk tarihi açısından pek çok fırsat sunduğunu belirtti.
Venedik'teki Ca' Foscari Üniversitesinin ev sahipliğinde dün başlayan ve 'Osmanlı Akdeniz'i' temasıyla düzenlenen 4. OSARK'a katılan kıdemli akademisyenler, kongreyi ve katılımcılarına katkılarını AA muhabirine değerlendirdi.
OSARK 2025 Dönem Eş Başkanı Doç. Dr. Zahit Atçıl, kongrenin önemli bir etkileşime ve farkındalığa katkı sağlayacağını söyledi.
Atçıl, 'Bu kongrenin doğal sonucu olarak Venedik'te bulunan arşive ve yazma eserlere olan ilginin artacağını ümit ediyoruz. Buraya gelen birçok araştırmacı buradaki zenginliği ve Osmanlı ile olan bağlantısını görmüş oldu. Bunu kendi öğrencilerine aktaracaklar.' ifadesini kullandı.
Gelecek nesillerin İtalyanca öğrenmesinin, Osmanlı ile ilgili Venedik lehçesinde yazılmış metinlerin çalışmasına katkı sağlayacağını dile getiren Atçıl, 'Venedik lehçesindeki belgeleri okuyarak daha önemli çalışmalar yapılacağını ümit ediyoruz. Venedik arşivi çok sayıda Türkçe belge barındırmaktadır. Ve bunların kopyaları başka yerde bulunmadığından da çok kıymetli.' diye konuştu.
Söz konusu belgelerin, Osmanlı-Venedik ilişkileri dışında Osmanlıların gündelik hayatıyla alakalı birçok bilgi barındırdığına dikkati çeken Atçıl, şu değerlendirmede bulundu:
'Bu bakımdan da Osmanlı tarihinin herhangi bir konusunu incelemek isteyenler için Venedik'e gelmek ve orada araştırma yapmak çok kıymetli. Yazma eserler bakımından da burası çok kıymetli. Bu eserlerde yapılacak incelemelerin, ileride Osmanlı tarihini daha da zenginleştireceğini ümit ediyoruz. Ve bu kongreyle birlikte bir farkındalık yarattığımızı düşünüyoruz. Bunun sonucu olarak da burada daha fazla Osmanlı tarihi araştırmalarının yeşereceğini ümit ediyoruz.'
Atçıl, bu kongrede seçilecek bazı tebliğleri, bazı endeksli dergilerde özel sayılar yapmayı planladıklarını aktardı.
- 'Yapacak çok şey var'
OSARK 2025 Dönem Eş Başkanı ve ev sahibi Doç. Dr. Vera Costantini de bu kongre vesilesiyle Türk üniversitelerinden ve resmi makamlarından çok kişinin Venedik'e geldiğini belirtti.
Costantini, 'Burada Türkolog, Osmanlı tarihçisi olarak biraz tek başımızayız. Bugün ve dün çok arkadaş geldi. Bu beni çok mutlu etti. Yalnız hissetmedim nihayet. Ve işte böyle şeylere ihtiyacımız var. Çünkü yapacak çok şey var. Kaynaklar çok. Gerçekten öğrenciler çok parlak hem Türk, hem İtalyan karışık. Ve mutlaka destek gerekiyor bize.' ifadelerini kullandı.
Venedik'teki yerel lehçedeki Osmanlı kaynaklarının, Osmanlı tarihi için önemli olduğuna işaret eden Costantini, 'Yani iki taraftan bakmak gerekiyor. Ortak bir karşılaştırma gerekiyor ve ortak önemli olacak konular bulmamız lazım genç araştırmacılar için, doktora öğrencileri için. Yani ortak projeler kurmak gerekiyor. Bu son derece önemlidir.' diye konuştu.
- 'Kongreyi çok başarılı buluyorum'
Kongrenin açılışında bir bildiri sunan ve oturumları takip eden Prof. Dr. Nevin Özkan da 'Kongreyi çok başarılı buluyorum.' dedi.
Atçıl ve Costantini'yi başarılı bir kongre düzenledikleri için kutlayan Özkan, şunları kaydetti:
'Burada atılacak adımlar bundan sonraki konuyla ilgili araştırmalara bence ışık tutacak nitelikte olacak ve çok daha iyi çalışmalar yapılacağına inanıyorum. En azından burada pek çok genç araştırmacı birbiriyle yazışacak, kuşkusuz ileride de işbirliği yapacak. Ben buna ileriye doğru atılmış çok önemli, çok büyük bir adım olarak bakıyorum. İki ülke arasındaki iyi ilişkileri ileriye taşıyan çok önemli bir kilometre taşı da diyebiliriz.'
- 'Bence gerçekten çok iyi çalışmalar yapan harika öğrenciler var'
Kongreye katılan ABD'li Prof. Linda Darling de 'Osmanlı Akdeniz'i' temasıyla yapılan 4. OSARK'ı değerlendirirken, 'Bence bu gerçekten harika bir konu. Osmanlı İmparatorluğu ile çevresindeki topraklar arasındaki ilişki, hem Osmanlıların kendileri hem de etkileşimde bulundukları halklar açısından çok önemlidir.' ifadelerini kullandı.
Kongreye ilişkin gözlemlerine ilişkin olarak da Darling, şunları kaydetti:
'Bence gerçekten çok iyi çalışmalar yapan harika öğrenciler var. Dinlediğim bildirilerden keyif aldım. Bu konunun önemli olduğunu düşünüyorum. Çünkü, Osmanlıların bunu nasıl başardığını, farklı halkları nasıl birleştirdiklerini, farklı ülkelerden, dinlerden, yaşam tarzlarından insanlarla nasıl etkileşime girdiklerini ve onları nasıl bir araya getirdiklerini anlamak, günümüzün bu kadar bölünmüş dünyası için çok önemli.'
- 'Türk tarihini aydınlatmak için çok değerli'
Doç. Dr. Güner Doğan da Osmanlı ile Venedik arasındaki münasebetlerin, çok sayıda belgeyi de ortaya koyduğunu söyledi.
Doğan, 'Osmanlı topraklarının hakim olduğu Akdeniz özelinde, karada, birçok yerde Venedik diplomatlarının varlığına şahitlik ediyoruz. Sonuç olarak aslında bu ikili ilişkiler beraberinde ciddi anlamda doküman da ortaya çıkarıyor. Bu bir şans.' ifadesini kullandı.
Venedik, Cenova, Floransa, Napoli, Roma ve Vatikan arşivlerinde Türk tarihi açısından çok kıymetli belgeler olduğunu kaydeden Doğan, 'Bugün Venedik'te olmamızın bence en büyük anlamı da bu. Çünkü Türk tarihini aydınlatacak olan belgelerin çoğunluğunun olduğu bu topraklar, biz araştırmacılar için ve Türk tarihini aydınlatmak için çok değerli. OSARK da bunun için Türk tarihini aydınlatma noktasında burada yapıldı ve gayet mutluyuz. Başarılı bir organizasyon.' diye konuştu.
İlki 2015'te Sakarya'da, ikincisi 2018'de Arnavutluk'un başkenti Tiran'da, üçüncüsü 2022'de İstanbul'da ve dördüncüsü de bugünlerde Venedik'te düzenlenen OSARK, dünya genelindeki Osmanlı tarihi araştırmacılarına entelektüel etkileşim ve işbirliği zemini sunan saygın bir platform olarak öne çıkıyor.