BİŞKEK (AA) - Türkiye'nin Bişkek Büyükelçisi Mekin Mustafa Kemal Ökem, Kırgızistan'daki Türk yatırımlarının 1 milyar 400 milyon doları aştığını belirterek, iki ülke arasındaki işbirliğini artırmanın kendisi için 'özel ve şeref verici bir görev' olduğunu söyledi.
Büyükelçi Ökem, Bişkek'te çeşitli basın kuruluşlarında görev yapan gazetecilerle kahvaltılı toplantıda bir araya geldi. Toplantıda Türkiye ile Kırgızistan arasındaki ilişkileri değerlendiren Ökem, Kırgızistan'a ilk kez 1993 yılında geldiğini ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansının (TİKA) dünyadaki ilk ofisinin burada açıldığını hatırlattı.
Ökem, 'Bu güzel ülke için ve bu iyi insanlar için benim ülkemle Kırgızistan arasında işbirliğini geliştirmek benim için özel ve şeref verici bir görevdir. Yüreğimin yarısı Kırgız, yarısı Türk'tür.' ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin, Kırgızistan'ın 1991'de bağımsızlığını ilan etmesinin ardından ülkeyi tanıyan ilk ülke olduğunu hatırlatan Ökem, Türk parlamentosunun Kırgızistan'ın bağımsızlığını yarım saat içinde tanıdığını söyledi.
Büyükelçi Ökem, 'Türkiye, Kırgızistan'a büyükelçi gönderen ilk ülke oldu. Bu nedenle Bişkek'teki Türk Büyükelçiliği aracının plakası 01 ile başlar.' dedi.
İki ülke ilişkilerinin ilk yıllarında yürütülen çalışmalara da değinen Ökem, 'Türk Hava Yolları'nı Bişkek'e uçmaya ikna ettik. Türk uydusundan transponder verdik. 10 bin öğrenci projesini başlattık. Dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın talimatıyla ‘kardeşlerle paylaşma' ilkesiyle hareket ettik' diye konuştu.
- 'Türk yatırımları ülkenin tüm bölgelerinde'
Kırgızistan'da madencilik, turizm, enerji, inşaat ve ulaştırma gibi birçok sektörde yaklaşık 350 Türk firmasının faaliyet gösterdiğini belirten Ökem, Türk yatırım miktarının 1 milyar 400 milyon doları aştığını kaydetti.
'Son dönemde Türk firmaları enerji ve inşaat gibi alanlarda önemli projeler üstlendi. Daha fazla Türk firmasının Kırgızistan'daki projelerde yer almasını arzu ediyoruz.' diyen Ökem, ülkenin tüm bölgelerinde Türk yatırımları bulunduğunu vurguladı.
- '2024'te ticaret hacmi yüzde 5 arttı'
Cumhurbaşkanları düzeyinde Türkiye ile Kırgızistan arasında belirlenen yeni ticaret hacmi hedefinin 5 milyar dolar olduğunu ifade eden Ökem, 2024 yılında ikili ticaret hacminin bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 5 artarak 1 milyar 546 milyon dolara ulaştığını, 2025 Temmuz itibarıyla bu rakamın 829 milyon dolar civarında olduğunu söyledi.
TİKA'nın bugüne kadar Kırgızistan'da 88 milyon dolar bütçeyle 1000'i aşkın proje hayata geçirdiğini belirten Ökem, bu projelerin Kırgız tarafının talepleri doğrultusunda geliştirildiğini kaydetti.
'Biz projelerimizi Kırgız tarafının talebi üzerine başlatıyoruz. Önem verdiğimiz tek şey, Kırgızistan'ın da sürece dahil olması. Kırgızistan da elini uzatsın. Bir kısmını da Kırgızistan yapsın. Bugüne kadar bunu hep böyle yaptık.' diyen Ökem, Kırgız hükümetine ve kurumlarına işbirliğinden dolayı teşekkür etti.
TİKA'nın desteklediği bazı projelere de değinen Ökem, Recep Tayyip Erdoğan Bişkek Kırgız Türk Dostluk Devlet Hastanesi, Bilim Bişkek İnovasyon Merkezi ve Özgen Balık Çiftliği Kuluçkahanesi gibi projelerin Kırgız halkının doğrudan hayatına dokunduğunu vurguladı.
- 'Manas üniversitemiz bizim en büyük gururumuzdur'
Ökem, Kırgızistan ile Türkiye'nin başkent Bişkek'te 1995'te kurduğu Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi için en büyük gururu olduğunu belirterek, 'Kırgızistan'da gezdiği tüm bölgelerinde Manas Üniversitesi mezununa rastladım. Bu benim için büyük bir sevinç ve gurur kaynağıdır. Bu üniversite Kırgız gençlerine ücretsiz hizmet vermektedir. Ücretsiz. Bu çok önemli bir şey bence.' ifadesini kullandı.
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi yönetiminin büyük vizyona sahip olduğunu vurgulayan Ökem, 'Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi'nde bu yıl bir tıp fakültesini kurduk. Bu sene ilk grup öğrencimizi aldık. Otuz yedi öğrenciyle başladık. O tıp fakültesi zaman içerisinde gelişecek bir ağaç olacak ve biz de bunu Kırgız Sağlık Sistemi'ne bağışlamış olacağız.' değerlendirmesinde bulundu.
Ökem, Manas Üniversitesi'nin televizyon kanalı MANAS TV'yi gördüğünde gurur duyduğunu belirterek, pandemide Kırgızistan'daki ilk okul ve lise öğrencilerinin eğitimlerine MANAS TV sayesinde devam edebildiklerini vurguladı.
- 'Bu yıl Kırgız Yıldızları Bursu projesini başlattık'
İki ülke ilişkilerinde eğitime verilen önemin altını çizen Ökem, Kırgızistan'da başarılı öğrencilere yönelik Kırgız Yıldızları Bursu projesini başlattıklarını duyurdu.
Ökem, bu yıl lise sonunda öğrencilerin tabi tutulduğu bilgi ölçme sınavının ilk 50'ye giren 11 öğrenciyi Türkiye'de 'Kırgız Yıldızları' burslusu olarak okutacaklarını bildirdi.