İSTANBUL (AA) - SİBEL MORROW - TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan, yıl sonunda toplam yolcu sayısının yaklaşık 120 milyon olmasını beklediklerini belirterek, gelecek dönemde odaklarını ağırlıklı olarak inorganik büyümenin oluşturacağını, bu kapsamda yeni havalimanı projeleri ve servis şirketleri için ortaya çıkabilecek yeni işletme fırsatlarını yakından takip edeceklerini söyledi.
Şirketin 2025 yılı performansı ve 2026 hedeflerine ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Kaptan, yatırımcılara verilen tüm temel göstergelerin yakalandığını, TAV Havalimanları'nın sahip olduğu dengeli portföy yapısının da bu sonuçlarda belirleyici olduğunu vurguladı.
Türkiye'de 5, yurt dışında 10 havalimanı işlettiklerini hatırlatan Kaptan, şirketin bu yıla ilişkin büyüme karnesini şöyle anlattı:
'Dengeli bir pörtföy yapısına sahibiz. Bir pazarda yolcu trafiğinde düşüş yaşansa dahi diğer pazarlar bu etkiyi dengeleyebiliyor. Bu yıl toplam yolcu sayısında yaklaşık yüzde 6'lık bir büyüme kaydediyoruz. Dış hat yolcu sayımızın ise yaklaşık yüzde 5 artmasını bekliyoruz. Daha önce paylaştığımız 110-120 milyon toplam yolcu hedefini yakalayacağımıza inanıyoruz. Dış hat yolcu sayısı bizim için ayrıca stratejik öneme sahip. Bu kapsamda verdiğimiz 75-83 milyon aralığındaki dış hat yolcu hedefini de tutturacağımızı öngörüyoruz. Genel olarak yılı oldukça olumlu bir performansla kapatacağımızı söyleyebiliriz.'
Kaptan, jeopolitik gelişmelerin yolcu trafiğini olumsuz etkilediğini belirterek, şunları kaydetti:
'Havacılık ekonomik krizlerden, jeopolitik ve politik konulardan hızlı etkilenen ama geri dönüşün de bir o kadar hızlı olduğu bir sektör. Mesela, hazirandaki İran-İsrail gerilimi Antalya turizmini kısa süreli de olsa etkilemişti. Türkiye genelinde bu yıl turizm, beklentilerin biraz altında kaldı. Örneğin Antalya'da dış hat yolcu trafiği yaklaşık yüzde 1 seviyesinde büyüdü, oysa daha güçlü bir artış öngörüyorduk ama onu da İzmir, Ankara gibi destinasyonlardaki güçlü performans dengeledi. İzmir'de dış hat yolcumuz yaklaşık yüzde 5, Ankara'da ise yüzde 13 büyüdü. Genel tabloda, iç ve dış hatlar birlikte değerlendirildiğinde, dengeli ve sağlıklı bir seviyeye geldik.'
Küresel ölçekte ekonomik belirsizlikler ve bölgesel çatışmaların özellikle orta yaşlı Avrupalı turistin kararlarını ötelediğini dile getiren Kaptan, bunun da talep üzerinde baskı yarattığını ifade etti.
Kaptan, 'Ekonomik denge de çok önemli. Türkiye'de turizm fiyatlaması dönem dönem rekabetçi olmakta zorlandı. Özellikle Antalya özelinde, konaklama maliyetlerinin yüksekliği hem yerli hem de yabancı ziyaretçiler tarafından dile getirildi ve bu durum talep üzerinde sınırlayıcı bir etki yarattı. Sektör paydaşlarının bu yıl aldığı bazı önlemlerin etkisini zaman içinde göstermesini ve talebin kademeli olarak toparlanmasını bekliyoruz. Önümüzdeki dönemde daha dengeli bir görünüm oluşacağını öngörüyoruz.' diye konuştu.
Kaptan, hava yolu tarafında yaşanan kapasite sorunları ve uçak teslimlerindeki gecikmelerin de sektörü olumsuz etkilediğini belirterek, şöyle devam etti:
'Uçak üreticileri tarafında uçak teslimlerinin gecikmesi ve motorlara ilişkin bazı teknik problemlerin beklenenden uzun sürede çözülmesi koltuk arzını etkiledi. Koltuk arzı etkilenince doğal olarak tur operatörlerinin kapasitesi ve gelen turist sayısı da etkilendi. Yıl sonuna doğru bu sorunlarda kademeli bir iyileşme görüyoruz. 2026 piyasaya arz edilen koltuk sayısı ve uçak teslimleri açısından 2025'ten daha iyi bir yıl olacaktır.'
- 2026 görünümü ve riskler
Gelecek yıla ilişkin öngörülerini de paylaşan Kaptan, planlamalarını Rusya-Ukrayna Savaşı'nın mevcut seyrini koruyacağı varsayımıyla yaptıklarını dile getirerek, 'Son 3 yıldır Ukrayna pazarından yolcu trafiğimiz bulunmuyor. Rusya tarafında ise 2019'a göre yolcu trafiğinde yaklaşık yüzde 30'luk bir düşüş gözlemliyoruz. Bu kaybı ağırlıklı olarak Avrupalı yolcuyla kapattık. Önümüzdeki dönemde burada bir toparlanma bekleniyor. Rusya-Ukrayna hattında olası bir ateşkes ya da barış sürecinin Türkiye'deki turizme pozitif bir etkisi olacaktır.' dedi.
Kaptan, TAV Havalimanları'nın bazı pazarlarda Avrupa ortalamasının yaklaşık iki katı, Orta Doğu ve Asya'da ise ortalamanın 1,5 katına varan büyüme oranlarına ulaştığını belirterek, 2026'da bölgesel gerginliklerin azalması durumunda bazı havalimanlarında çift haneli büyüme potansiyeli bulunduğunu söyledi.
Altyapı yatırımlarına da işaret eden Kaptan, sözlerini şöyle sürdürdü:
'2022-2025 arası 2025 dahil 2,5 milyar avroluk bir yatırım programını tamamladık. Bu yıl sonu itibarıyla bitiyor. Geçtiğimiz yıl Almatı Havalimanı'nda yatırımlar tamamlandı ve haziranda yeni tesisler hizmete alındı. Artan yolcu trafiğini karşılamak ve havacılık altyapısını daha da güçlendirmek amacıyla Almatı'da yaklaşık 315 milyon avroluk yeni bir yatırım programı başlattık. Söz konusu yatırım programının 2027 sonuna kadar sürmesi planlanıyor.'
Kaptan, Antalya ve Ankara Havalimanı'ndaki yeni yatırımların da tamamlandığını dile getirerek, 'Söz konusu yatırımlar, kapasitemizi artırarak 2026'ya daha güçlü bir başlangıç yapmamızı sağlayacak nitelikte. Yeni dönemde, yolcu artışına paralel olarak sınırlı ölçekli ek yatırımlar gündeme gelebilir. Bununla birlikte, önümüzdeki dönemde odağımızı ağırlıklı olarak inorganik büyüme oluşturacak. Bu kapsamda yeni havalimanı projeleriyle servis şirketlerimiz için ortaya çıkabilecek yeni işletme fırsatlarını yakından takip edeceğiz.' şeklinde konuştu.
Dijital yatırımların havalimanı işletmeciliğinde kritik rol oynadığını vurgulayan Kaptan, bu nedenle grubun yüzde 100 sahibi olduğu TAV Teknologies'in yalnızca havalimanlarına yönelik yazılım ve sistem entegrasyonu çözümleri geliştirdiğini anlattı.
Kaptan, yolcu akışlarının ölçülmesi, yoğunlukların azaltılması, check-in ve boarding süreçlerinin hızlandırılması gibi alanlarda yapay zeka tabanlı dijital çözümlerden yoğun şekilde faydalandıklarını ifade etti.
Maliyet optimizasyonu için bilgi işlem teknolojilerinin öneminin arttığını dile getiren Kaptan, 'dijitalleşmenin' hem operasyonel verimlilik hem de ticari gelirlerin artırılması açısından ana odakta yer aldığını söyledi.
- '2026'yı yükselme yılı olarak görüyoruz'
Kaptan, 2026'da yolcu deneyimine yönelik yeni uygulamaların devreye alınacağı kaydederek, sözlerini şöyle tamamladı:
'2025 yılı, Ankara'daki yeni imtiyazlarımızın devreye alındığı bir dönem oldu. Antalya'daki yeni imtiyaz dönemimiz ise 2026'da başlayacak. Bu gelişmeler, gelir yapımız açısından önem taşıyor. Yolcu hizmet bedellerindeki artışlar ve artan trafik hacmi, finansal performansımıza kademeli olarak olumlu yansıyacak. Antalya'da terminal kapasitemizi iki katına çıkararak toplamda 65 milyon yolcu kapasitesine ulaştık. Ayrıca uçak park kapasitesini artırmak amacıyla yaklaşık 1,5 milyon metrekarelik yeni apron alanı devreye alındı, bu da hava tarafındaki kapasiteyi güçlendirdi. 2026, hem yurt dışı operasyonlarımızda hem de Türkiye'deki faaliyetlerimizde bu yatırımların ve yeni imtiyazların tam yıl etkisinin görüleceği bir dönem olacak. Bu çerçevede, 2026'yı büyümenin daha net hissedileceği bir yıl olarak değerlendiriyoruz.'
