TAHRAN (AA) - AHMET DURSUN - İran'da özellikle son aylarda sıcak havalardan kaynaklı enerji tüketiminin zirveye çıkmasıyla artan elektrik kesintileri sanayi üretiminden kamu hizmetlerine kadar geniş bir alanda halkın günlük yaşamını olumsuz etkilerken halk yetkililerden kesintilere çözüm bulunmasını istiyor.
Dünyanın en büyük doğal gaz ve petrol rezervlerinden birine sahip İran, bu zenginliğine rağmen son aylarda sıcakların da etkisiyle tarihinin en ciddi enerji krizlerinden birini yaşıyor.
İran'da devam eden enerji krizi halkın günlük yaşamını derinden etkiliyor. Sıcak havalarda özellikle enerji talebinin zirve yapması üzerine Tahran'da mahalle mahalle sırayla 2 saate kadar elektrik kesintileri uygulanıyor.
Yetkililer tasarruf çağrısını sık sık yinelerken, elektrik kesintilerinin ekonomi ve vatandaşların hayat kalitesi üzerinde olumsuz etkileri oluyor.
Krizin temel nedenleri, aşırı tüketim, altyapı eksiklikleri, yönetimsel yetersizlikler ve yaptırımlar olarak sıralanıyor.
- Hamaney'den hükümete 'kamu sektöründeki enerji israfını önleyin' talimatı
İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, dün hükümet yetkililerini kabul ettiği toplantıda yaptığı konuşmada, ülkedeki enerji krizine de değindi.
'Tüketimin kontrol altına alınması ve israftan kaçınılması' gerektiğini vurgulayan Hamaney, israfın büyük bir bölümünün kamu kurumlarında olduğuna işaret ederek, aşırı enerji tüketiminin önüne geçilmesini istedi.
- Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan: 'Kesintiler için halktan ve üreticilerden özür dilemeliyiz'
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan da aynı toplantıdaki konuşmasında, enerji krizinin hükümetin en önemli gündem maddelerinden biri olduğunu ve sorunun çözümü için büyük çaba sarf ettiklerini söyledi.
Buna rağmen kesintilerin henüz ortadan kalkmadığını dile getiren Pezeşkiyan, 'Geçen yıla kıyasla durumda bir iyileşme sağlandı ancak elbette enerji dengesizliği henüz giderilmedi. Bu yüzden kaçınılmaz olarak uygulanan kesintiler için halktan ve üreticilerden özür dilemeliyiz.' ifadelerini kullandı.
İran hükümeti, enerji krizini hafifletmek ve arz güvenliğini sağlamak amacıyla yenilenebilir kaynaklara yönelik yatırımlarını hızlandırıyor. Dört yıl içinde tamamlanması planlanan projelerle güneş ve rüzgar enerjisinden elde edilen kapasitenin ciddi şekilde yükseltilmesi hedefleniyor. Bununla birlikte yetkililer, kısa vadede enerji ihtiyacına yanıt verecek en etkili adımın tasarruf ve verimlilik uygulamaları olduğunu vurguluyor.
Enerji kesintileri nedeniyle bazı sanayi tesisleri üretimlerini yavaşlatmak veya tamamen durdurmak zorunda kalıyor. Kamu kurumları, okullar ve bankalar ise kimi bölgelerde sadece kısıtlı saatlerde hizmet verebiliyor. Bu durum, vatandaşların günlük yaşamında önemli zorluklara neden oluyor.
Diğer yandan İran'ın nükleer enerji santrali de elektrik dengesizliğine çare olamıyor çünkü Buşehr'deki nükleer enerji santrali ülkenin toplam elektrik üretiminin yalnızca yüzde 1'ini karşılıyor.
Son haftalarda aşırı sıcakların etkisiyle enerji tüketiminin rekor seviyelere ulaşması, elektrik kesintilerini artırdı. Bu durum, sanayi üretiminden kamu hizmetlerine kadar birçok alanda aksamalara yol açarken, halkın günlük yaşamını da ciddi biçimde zorlaştırıyor. Vatandaşlar, yetkililerden bu kesintilere kalıcı bir çözüm getirilmesini talep ediyor.
- 'Elektrik kesintileri gerçekten rutin hayatı etkiliyor'
Tahran sakinleri de son dönemlerde sık sık yaşanan elektrik ve su kesintilerinden şikayet ediyor.
Konuyla ilgili AA muhabirine konuşan güneş enerjisi alanında çalışan elektrik mühendisi Mehdiye Eydi, 'Elektrik kesintileri gerçekten rutin hayatı etkiliyor. Tüm işler nakliye, alışveriş ve diğer günlük rutin işler elektrik sistemiyle gerçekleşiyor. Bu yüzden herhangi bir sektör veya ev olsun fark etmiyor herkesi etkiliyor.' diye konuştu.
Hükümetin sorunun bertaraf edilmesi için bazı çalışmalar yaptığını aktaran Eydi, 'Hükümet özellikle güneş enerjisi konusunda bazı çözüm önerileri getirdi. Ben bu alanda çalışıyorum. Kesintilerin telafi edilebilmesi için bu çalışmaların hızlandırılmasını umuyorum. Halk gerçekten bu konuda baskı altında ancak birlikte hareket ederek diğer krizleri aştığımız gibi bunu da aşmalıyız.' değerlendirmesinde bulundu.
- 'Yetkililerden elektrik kesintilerinin önüne geçmelerini istiyorum'
Esnaf Şehriyar Şeybani de enerji kesintilerinden en çok zararı üreticilerin gördüğünü belirterek, 'Elektrik kesintileri bir kaç aydır halkın yaşamını aksatıyor. Ben süpermarket işletiyorum ve elektrik kesintileri nedeniyle marketteki dondurma gibi bazı gıda ürünleri bozuluyor. Bu hafta bir gün kesinti oldu ancak geçen hafta marketimizde 4 gün boyunca ikişer saat elektrik kesintisi yaşandı.' dedi.
Şeybani, yetkililerin söylediği gibi bazı vatandaşların enerji israfında bulunduğunu ancak bunun elektrik kesintilerine gerekçe olarak sunulmaması gerektiğini söyleyerek, 'Yetkililerden elektrik kesintilerinin önüne geçmelerini istiyorum. Bu daha ne zamana kadar devam edecek?' diyerek, sorunun bir an önce çözülmesini beklediklerini dile getirdi.
- 'Temel sorun, devletin bu konuda halkın sorununu çözmede başarısız olan hatalı politikaları'
Emekli Albay olduğunu söyleyen Muhammed Karendiş ise israfın olduğunu ancak sorunun kaynağının hatalı enerji politikalardan kaynaklandığına dikkati çekerek, 'Bazı vatandaşlarımızın sanki evlerinde havuz varmış gibi enerji tükettikleri doğru ancak meselenin aslı teknik ve stratejik sorunlardan kaynaklanıyor. Bu da şu anda bir çok bölgede günde 2 saat elektrik kesintisine yol açıyor.' dedi.
Nükleer enerji üretiminin elektrik arzına çözüm olarak düşünüldüğünü ancak şu ana kadar bunun gerçekleşmediğini söyleyen Karendiş, 'İsrail'in saldırı konusunu bir kenara bırakırsak, halkımız nükleer enerji konusunda kendi cebinden para harcıyor. Bu enerji sorununda halkın hiçbir dahli yok. Bugün gördüğümüz elektrik krizinde halkın hiçbir zaman bir rolü olmadı. Temel sorun, hükümetin ve devletin bu konuda halkın sorununu çözmede başarısız olan hatalı politikalarıdır.' değerlendirmesinde bulundu.
Sorunun çözülmesini umduğunu ve bu konuda umutlu olduğunu söyleyen Karendiş, 'Halkın çoğunluğu tabi bu durumdan memnun değil. Bu elektrik kesintisi sadece evin içine zarar vermiyor aynı zamanda çeşitli sektörlere de zarar veriyor. Ayrıca bu sıcaklıkta da kesintiler tahammül edilemez hale geliyor.' ifadelerini kullandı.
