HATAY (AA) - Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki depremlerden etkilenen illerde günde 550 konut inşa edildiğini belirterek, 'Elde ettiğimiz bu hızla asrın inşa seferberliğinde sona yaklaşmış, son düzlüğe girmiş durumdayız.' dedi.
Kurum, Hatay'da bir otelde düzenlenen programda çok sayıda yerli ve yabancı basın mensubuyla bir araya geldi.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023'teki depremlerden etkilenen 11 ilde başlatılan 'Asrın İnşası'ndaki çalışmalara ilişkin bilgilendirmede bulunan Kurum, Hatay'ın asrın felaketindeki yıkımın ve inşasındaki kararlılığın sembolü olduğunu söyledi.
Depremi ve sonrasındaki diriliş hikayesini anlatmak için en doğru yerde olduklarını dile getiren Kurum, afetin insanlık tarihinde kayıtlara 'Asrın felaketi' olarak geçtiğini belirtti.
Kurum, deprem gecesi 14 milyon insanın hayatının değiştiğini vurgulayarak, '108 bin kilometrekarelik bir alanda 7'si büyükşehrimiz olmak üzere 11 ilimizde hayat resmen durdu. 100'den fazla ülkenin yüzölçümünden daha büyük bir alandan bahsediyoruz. Bu devasa alanda 50 binden fazla canımızı yitirdik, milyonlarca insanımız evini, işini kaybetti. Bu büyük felaket sadece yüreklerimizde değil, ekonomimizde de çok derin yaralar açtı. Ülkemize doğrudan 104 milyar doları bulan, dolaylı olarak da 150 milyar dolara ulaşan bir maddi kayıp yaşadık.' diye konuştu.
Depremde sadece evlerin değil enerji hatlarından havalimanlarına, köprülerden su ve kanalizasyon altyapısına kadar çok sayıda tesisin ağır hasar aldığını hatırlatan Kurum, afet nedeniyle yaklaşık 2,5 milyon vatandaşın farklı şehirlere göç etmek zorunda kaldığını anlattı.
- 'Deprem bölgesinin dirilişi Türkiye'nin istikbal meselesidir'
Kurum, 6 Şubat'tan bu yana deprem bölgesinin Türkiye'nin en önemli ve öncelikli meselesi olduğunu dile getirerek, şöyle konuştu:
'Deprem bölgesi Türkiye'nin kalbidir, geleceğidir çünkü her beş çocuğumuzdan birisi bu topraklarda dünyaya gözünü açıyor. Çalışan nüfusumuzun yüzde 13'ü burada istihdama katılıyor. İhracatımızın yaklaşık yüzde 8,6'sı, ithalatımızın yüzde 6'sı bu illerimizde gerçekleşiyor. İşte tam da bu nedenle biz 'Deprem bölgesinin dirilişi Türkiye'nin istikbal meselesidir' diyoruz. Bu anlayışla bir yandan deprem bölgesinde 11 ilimizde afetin izlerini siliyor, bir yandan da bu acılar bir daha yaşanmasın diye 81 ilimizin tamamında yapı stokumuzu yeniliyoruz. Türkiye Yüzyılı'nı 'Dirençli Şehirlerin Yüzyılı'na dönüştürüyoruz. Dünyaya örnek olacak muazzam bir koordinasyonla çalışıyoruz. Hayata geçirdiğimiz bu yeniden yapım sürecine 'Asrın İnşası' diyoruz.'
Devletin tüm kurumlarının seferberlik ruhuyla yerel yönetimler, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarıyla çalıştığına dikkati çeken Kurum, depremden etkilenen illerde yürütülen çalışmaları anlattı.
Kurum, depremden 15 gün sonra ilk konutların temellerini attıklarını, bölgenin her alanda yeniden ayağa kalkması için bugüne kadar 75 milyar dolarlık bir yatırım yaptıklarını ifade etti.
- Konutların yüzde 70'i tamamlandı
Eylül ayında 304 bin 836 bağımsız bölümü tüm sosyal donatıları, parkları ve bahçeleriyle afetzede vatandaşlara teslim ettiklerini belirten Kurum, şöyle devam etti:
'11 ilimizde 174 ayrı alanda çalışıyoruz. 3 bin 481 şantiyede eş zamanlı bu işler yürütülüyor. Bu şantiyelerde mimarından mühendisine, işçisinden üreticisine kadar 200 bin emekçi kardeşimiz bu mücadeleyi veriyor. Deprem bölgesinde saatte, şu toplantı sürecinde 23 konutu bitirip teslim ediyoruz. Günde 550 konut tamamlanıp teslim ediliyor. Elde ettiğimiz bu hızla asrın inşa seferberliğinde sona yaklaşmış, son düzlüğe girmiş durumdayız. Deprem bölgesinde yaşayan her üç depremzede kardeşimden ikisi evine, sağlam yuvasına kavuştu. Yani yüzde 70'ini bitirdik, vatandaşlarımıza teslim ettik. İnşallah önümüzdeki hafta da 15 Kasım'da 350 bininci yuvamızı teslim edeceğiz ve yıl bitmeden 453 bin konutumuzun tamamını hak sahibi vatandaşlarımıza teslim etmiş olacağız.'
- Afetten etkilenen illerdeki çalışmalar
Kurum, görsellerle afetten etkilenen illerde yürütülen çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Hatay'da bugüne kadar 86 bin konutu teslim ettikleri vurgulayan Bakan Kurum, 'Yıl sonuna kadar 153 bin konutumuzu teslim edeceğiz. Hatay'da sadece konut yapmıyoruz. Kültürel yapılardan tarihi yapılara tüm şehri ihya edip kalkındıracak, üretimi, istihdamı, sosyal donatısıyla bir şehri inşa etmeye gayret gösteriyoruz.' değerlendirmesinde bulundu.
Kurum, depremin merkez üssü Kahramanmaraş'ta 45 bin konut, köy evi ve iş yeri inşa ettiklerini, yıl sonuna kadar 74 bin yuvanın teslim edileceğini belirterek, şehrin ticaret damarını yeniden canlandıracak büyük bir çarşı projesini hayata geçirdiklerini söyledi.
Malatya'daki çalışmalara da değinen Kurum, iki etaptan oluşan dev bir proje başlattıkları İkizce bölgesinin Türkiye'nin en büyük şantiyesi olduğunu vurguladı.
Projedeki 28 bin bağımsız bölümden 11 bininin teslim edildiğini belirten Kurum, okullar, sosyal yaşam alanları, otoparklar, altyapı, ticari merkezler, çevre ve tarihi mekanların düzenlemeleriyle şehirde çağdaş, güvenli ve estetik bir yaşam alanı sunduklarını dile getirdi.
Kurum, Adıyaman İndere'de 16 bin yeni yuvanın yükseldiği şantiyenin 700 futbol sahası büyüklüğünde 5 milyon metrekarelik alana sahip olduğunu, yaklaşık 100 bin kişiye güvenli bir yaşam alanı kazandırdıklarını ifade etti.
Şehir merkezindeki ve ilçelerdeki çalışmalarda sona geldiklerini vurgulayan Kurum, 43 bin 573 yeni yapıyla Adıyaman'da yepyeni bir hayatın başlayacağını belirtti.
- 'Bugüne kadar 46 bin köy evini bitirdik ve teslim ettik'
Depremden etkilenen 11 ilde 4 bin 300 köyde çalışma yürütüldüğünü ifade eden Bakan Kurum, 'Bu kapsamda 63 bine yakın köy evi inşa ediyoruz. Bu evleri çevre düzenlemesiyle ve sosyal alanlarıyla birlikte planlıyoruz. Bugüne kadar 46 bin köy evini bitirdik ve teslim ettik. Yıl sonu bütün köy evlerimizi de teslim edeceğiz.' dedi.
Bakan Kurum, hayata geçirilen tüm projelerde altyapıya büyük önem verdiklerini dile getirdi.
Şehirlerin altyapısını daha sağlam, dirençli ve uzun ömürlü hale getirmek için çabaladıklarının altını çizen Kurum, 'Bakanlık olarak ilgili bakanlıklarımızla çok önemli bir altyapı süreci yürütüyoruz ve 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hatlarını baştan aşağı yeniliyoruz. Dikkatinizi çekmek istiyorum. Bu mesafe, neredeyse Türkiye'nin tüm sınır ve kıyı uzunluğuna eşdeğer bir mesafe. Bu yönüyle tek kelimeyle ülke çapında bir altyapı seferberliği yürütüyoruz.' değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Kurum, depremden etkilenen yerlerde sadece yeni şehirler inşa etmediklerini, ülkenin ve insanlığın ortak mirası tarihi yapıları da büyük bir özenle korumaya gayret gösterdiklerini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde Türkiye'nin zoru başardığına dikkati çeken Kurum, 'Bu başarı sadece ekonomik bir başarı değil, aynı zamanda ciddi bir organizasyon ve doğru bir yönetişim başarısı. Bu yönüyle hükümet olarak, belediyelerimizle ve sivil toplumla olağanüstü bir koordinasyon örneği gösterdik. Hala da bu bakış açısıyla çalışıyoruz.' diye konuştu.
- 'Hızlıyız ama hiçbir şekilde kaliteden de ödün vermiyoruz'
Deprem bölgelerinde zemin etütlerine dayalı detaylı planlama yaptıklarını belirten Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Binalarımızı riskli zeminlerden uzaklaştırdık ve çağın en güzel şehircilik modellerini uygulamaya gayret gösterdik. Saatte 23, günde 550 konut üretiyoruz. Hızlıyız ama hiçbir şekilde kaliteden de ödün vermiyoruz. Hepsi kaliteli, iklim değişikliğine uyumlu, ısı yalıtımlı, kendi enerjisini üreten, güneşten istifade edip ortak aydınlatmasını karşılayabilen, neredeyse sıfır enerjili bina diyebileceğimiz bir bakış açısıyla yürütüyoruz. Sadece inşaat hızıyla değil hız ve kalite arasındaki dengeyi de sağlamaya gayret gösteriyoruz.'
Türkiye'nin bu anlamdaki birikimini, tecrübesini, kalitesini tüm dünya ülkeleriyle paylaşmaya hazır olduğunu ifade eden Kurum, 'Ben bunu görüştüğüm tüm bakan arkadaşlarımıza söylüyorum. İnşallah Türkiye bu bilgisini ve birikimini hem Suriye'nin anneleri hem Gazze'nin yavruları için kullanmaya hazırdır. Bu manada da her türlü desteği inşallah vereceğiz.' açıklamasında bulundu.
Bakan Kurum, bir yandan depremden etkilenen illeri ayağa kaldırırken diğer yandan da diğer şehirleri de afete hazırlıklı hale getirmek ve vatandaşların ev sahibi olması için çok önemli sosyal konut projeleri yürüttüklerini dile getirdi.
Bu kapsamda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde Türkiye Yüzyılı'nın en büyük konut projesini başlattıklarını vurgulayan Kurum, şunları kaydetti:
'Bu projeyle 500 bin yeni sosyal konutumuzu 81 ilimize ve ilçelerimize yapıyoruz. Yüzyılın Konut Projesi ile tüm dünyada gerileyen sosyal devlet anlayışına Türkiye olarak yeni bir soluk getiriyoruz. İnanıyorum ki asrın inşasında yazmış olduğumuz bu başarı öyküsünü Yüzyılın Konut Projesi ile daha da yukarı taşıyacağız.'
Bakan Kurum, 6 Şubat 2023 sabahı itibarıyla yapılan çalışmaların dünyaya örnek olmasını, afetlerle mücadele eden ülkelere ilham vermesini diledi.
(Sürecek)
