İSTANBUL/ANKARA (AA) - İstanbul'da düzenlenen Uluslararası Sıfır Atık Forumu kapsamında, dünya genelinde hükümetler, şirketler ve topluluklar arasında giderek daha fazla ilgi gören 'sıfır atık' teriminin tanımı ve anlamı ele alındı.
Sıfır Atık Vakfınca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı (UNEP) ve BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN-Habitat) işbirliğiyle düzenlenen forumda, 'Sıfır Atığın Tanımlanması: Sıfır Atık Gerçekte Ne Anlama Geliyor?' paneli düzenlendi.
Moderatörlüğünü Delaware Üniversitesi Coğrafya ve Mekansal Bilimler Bölüm Başkanı Saleem Ali'nin üstlendiği panelde, Columbia Üniversitesinden Profesör Jeffrey Sachs, uluslararası sivil toplum kuruluşu GAIA'nın Asya Pasifik ofisinde Sıfır Atık Kentleri Program Sorumlusu Ambily Adithyan ve yeniden kullanılabilir ambalaj çözümleri alanında faaliyet gösteren Vytal firmasının Üst Düzey Yöneticisi Tim Breker konuşmacı olarak yer aldı.
Sachs, paneldeki konuşmasında, uzun yıllar boyunca küresel enerji sisteminin fosil yakıtlara dayandığını ancak bu yakıtların 19. yüzyılın sonlarında karbondioksit salımı yoluyla küresel ısınmayı tetiklediğinin fark edildiğini söyledi.
'Şu anda gezegendeki düzeni tehdit edecek kadar ciddi bir küresel ısınma aşamasındayız. Bu nedenle yeni bir enerji türüne geçmemiz gerekiyor.' diyen Sachs, rüzgar, güneş, hidroelektrik ve jeotermal gibi yeşil enerji kaynaklarının fosil yakıtlara kıyasla çok daha temiz olduğuna işaret etti.
Mikroplastiklerin artık insan vücudu da dahil olmak üzere dünya ekosistemine tamamen entegre olduğunu belirten Sachs, 'sıfır atık' kavramının iklim değişikliği, ekosistem tahribatı ve mikroplastik kirliliği gibi sorunlardan ayrı düşünülemeyeceğini anlattı.
Atıkların çevreye ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde dönüştürülmesi gerektiğini ifade eden Sachs, metan ve diğer toksik maddelerin toprağa ve suya karışmasını önleyecek adımların da sıfır atık tanımının bir parçası olduğunun altını çizdi.
Sachs, 'Eğer sıfır atıktan bahsedeceksek, o zaman 'geri dönüşüm', 'yeniden kullanım' gibi terimlerin hepsine önem vermemiz gerekiyor. Bu şekilde hayat standartlarımızı korumaya devam edebiliriz, çevreden taviz vermeden bir hayat sürebiliriz.' diye konuştu.
- Sıfır atık politikaları çevresel ve ekonomik fayda sağlıyor
GAIA Temsilcisi Ambily Adithyan da kuruluş olarak 25 yıldır sıfır atık ve atık azaltma alanında faaliyet gösterdiklerini kaydetti.
Sıfır atık politikalarını uygulayan şehirlerin somut kazanımlar elde ettiğini vurgulayan Adithyan, Brezilya'daki bir şehirde bu politikalar sayesinde karbon salımında 80 katlık iyileşme sağlandığını bildirdi.
Sıfır atık yaklaşımının yalnızca atıkların azaltılması veya geri dönüştürülmesiyle sınırlı olmadığını belirten Adithyan, bu anlayışın, istihdam yaratma, gelir sağlama ve toplumsal dönüşümü de kapsaması gerektiğini ifade etti.
Adithyan, 'Sıfır atığı' tanımlarken mutlaka bu vizyonun sistemik doğasını ve bireysel bir süreç olamayacağını öğrenmemiz gerekiyor. Sıfır atık, pek çok farklı katmana sahip olan, sadece çevresel ya da bilimsel değil aynı zamanda sosyal boyutlara sahip bir kavramdır.' dedi.
- Tek kullanımlık ambalajlara alternatif sistemler geliştiriliyor
Vytal firmasının Üst Düzey Yöneticisi Breker ise tek kullanımlık ambalajlara karşı yeniden kullanılabilir ambalaj sistemleri geliştirdiklerini ve bu sistemleri küresel ölçekte yaygınlaştırmayı hedeflediklerinden bahsetti.
Breker, şirketin 22'den fazla ülkede ambalajların yeniden kullanımını teşvik eden yerel döngüsel ekonomi modelleri kurduğunu söyledi.
Yeniden kullanılabilir ambalaj sistemlerinin tek kullanımlık ambalajlara kıyasla daha karmaşık yapıda olduğunu anlatan Breker, her bir ambalajın özel teknolojilerle takip edildiğini ve toplanan veriler doğrultusunda sistemlerin sürekli geliştirildiğini sözlerine ekledi.
