İSTANBUL (AA) - Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Durmuş Ünüvar, kritik su yollarının güvenliği ve verimliliğinin, sadece denizcilik sektörü için değil küresel gıda güvenliğiyle enerji arzı gibi alanlar için de kritik hale geldiğini söyledi.
Ünüvar, İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen 'Küresel Ulaştırma Koridorları Forumu' kapsamında, 'Küresel Bağlantısallıkta Ortaya Çıkan Zorluklar' oturumunda yaptığı konuşmada, dünya ticaretinin yüzde 80'inden fazlasının deniz yolu ile gerçekleştiğini belirtti.
Deniz yolu ulaşımında Türk boğazları, Süveyş Kanalı, Panama Kanalı, Malaga Boğazı ve son günlerin gündemi olan Hürmüz Boğazı gibi kritik su yollarının yalnızca birer geçit olmadığını vurgulayan Ünüvar, 'Küresel ekonominin atar damarı. Bu geçitlerin taşıdığı riskler günden güne artmaktadır. Artan jeopolitik gerilimler, iklim değişikliği, siber güvenlik tehditleri ve taşıma kapasitesini zorlayan hacimlerle karşı karşıyayız. Kritik su yollarının güvenliği ve verimliliği sadece denizcilik sektörü için değil küresel gıda güvenliğiyle enerji arzı gibi alanlar için de kritik hale geldi.' diye konuştu.
Ünüvar, Türkiye'nin Asya ve Avrupa'nın birleştiği noktada kritik bir konumda bulunduğuna işaret ederek, Türk boğazlarının dünyanın en stratejik geçiş noktalarından olduğunu vurguladı.
Boğazlardan yıllık 40 binin üzerinde gemi geçtiğini anlatan Ünüvar, 'Geçtiğimiz yıl gemi sayısı azalırken yük miktarı artmıştır. Bu da gemilerin büyümesi anlamına geliyor, bu da riskleri barındırıyor.' değerlendirmesinde bulundu.
Ünüvar, tamamen yerli imkanlarla geliştirilen sistemlerle seyrü-sefer emniyetinin kesintisiz sürdürülmesine katkı sağlandığını belirterek, 180 kılavuz kaptanla boğazda kılavuzluk hizmeti verildiğini aktardı.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne dikkati çeken Ünüvar, 'Söz konusu sözleşme savaş ve barış zamanında, sivil ve askeri geçişleri düzenliyor. Türkiye bu sözleşmeyi imzaladığı ilk günden bu yana kesintisiz uyguluyor.' değerlendirmesinde bulundu
- 'Kamu özel sektör işbirliği önem taşıyor'
Pakistan'ın Ankara Büyükelçisi Yousaf Junaid ise bağlantısallığın uluslararası ticarette önemli olduğuna işaret etti.
Türkiye'nin boğazlar konusunda yaptığı işin önemli olduğunun altını çizen Junaid, 'Bağlantısallık için gerekli altyapı mevcut değil, bunun için finansmana ihtiyaç var. Burada da farklı bankalar devreye giriyor. Ayrıca, farklı modlar arasında verimliliğin sağlanması gerekiyor. Siber güvenlikle ilgili son zamanda yaşanan gelişmelere dikkat kesilmeliyiz. Burada herhangi bir modda bağlantısallığı sağlayacaksak bunun artırılması lazım. Kamu özel sektör işbirliği de burada önem taşıyor.' diye konuştu.
Liberya Ulaştırma Bakanı Sirleaf Ralph Tyler da dünyanın birbiriyle bağlantılı olduğunu söyledi.
Liberya'nın iç savaş yaşadığını ve dayanıklılığı sayesinde bundan güçlü çıktığını vurgulayan Tyler, 'Ülkemizde farklı yatırım alanları var. Liberya tüm dünyayla iş yapmaya hazır.' dedi.
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreter Yardımcısı Çağatay Emrah Öngüt ise bölgesel ulaşım koridorlarının oluşturulmasına önem verdiklerini bildirdi.
Koridorlarla ilgili üst düzey çalışma grupları oluşturduklarını anlatan Öngüt, 'Eksik zincir halkalarını tespit etmeye çalışıyoruz. Çok modlu bağlantısallığı tüm bölgede oluşturmayı amaçlıyoruz. Ulaşım koridorlarını modernize etmeliyiz. Kritik altyapılar için yatırım ve teşvik vermeliyiz ve tek bir deniz yolu geçişine bağlı kalmamalıyız.' ifadesini kullandı.
Suriye Kara ve Deniz Limanları Genel Otoritesi Başkan Yardımcısı Qutaiba Abdulhamid Naji de Suriye'yi doğal konumuna getirmeye çalıştıklarını, başka ülkelerle karşılıklı ilişkiler kurmanın bu açıdan önemli olduğunu ifade etti.
Bağlantısallığı artıran işbirliğine açık olduklarını belirten Naji, 'Ortak mekanizmaları benimsiyoruz. Dijital dönüşüm konusunda modernleşmek çok önemli. Suriye tüm dünyanın bir parçası olmak istiyor ve onlarla birlikte hareket etmek istiyoruz.' diye konuştu.
