İSTANBUL (AA) - Tokyo Camii ve Külliyesi'nin kuruluşunun 88. yılı dolayısıyla 'Japonya'da Bir Osmanlı Seyyahı: Abdürreşid İbrahim Bey' sergisi ve paneli düzenlendi.
TBMM himayesinde, Japon İşadamları ile Ekonomik ve Kültürel İşbirliği Derneği (TUJİAD) ve İbn Haldun Üniversitesi (İHÜ) işbirliğiyle düzenlenen program, saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başladı.
Üniversitenin konferans salonunda düzenlenen etkinliğin açılışında konuşan Japonya'nın Ankara Büyükelçisi Masami Tamura, Japonya ile Türkiye arasındaki dostluğun tarihinin birçok ortak hatıradan oluştuğunu söyledi.
Abdürreşid İbrahim Bey'in Japonya'ya sunduğu katkıların önemine işaret eden Tamura, 'Bu etkinlik iki ülkenin atalarının inşa ettiği dostluk ilişkilerinin önemini teyit etmek ve bunu gelecek nesillere devretmenin önemini idrak etmek için iyi bir fırsat olmuştur. Bugün yapılacak panel konuşmaları, Japonya-Türkiye ilişkilerinde önde gelen isimlerden biri olan Abdürreşid İbrahim hakkında anlayışımızı derinleştirmek için çok uygun bir fırsat olacaktır. Bu panelin bir sonraki nesillerin Abdürreşid İbrahim'in yaptıklarına şahit olmaları için vesile olmasını diliyorum.' diye konuştu.
- 'Bugün bağımsızlığını kazanan Türk devletlerinin fikri temellerini atmıştır'
Türkiye-Japonya Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Hulki Cevizoğlu da Abdürreşid İbrahim Bey'in hayat hikayesinin sıradan bir biyografi olmadığını belirterek şöyle konuştu:
'O bir şahsiyetin mücadelesi değil, bir milletin ufuk arayışı, bir medeniyetin küllerinden doğma azmidir. 1857'de Sibirya'nın dondurucu soğuklarında doğan ama yüreği Buhara'da, aklı İstanbul'da atan büyük bir dava adamıdır. Attığı her adımda sadece kendisinin değil, koskoca bir ümmetin onurunu sırtlamıştır. O sadece konuşan değil, aynı zamanda yapan adamdı. 1905-1917 yılları arasında Müslüman komitelerine liderlik ederek bugün bağımsızlığını kazanan Türk devletlerinin fikri temellerini de atmıştır.'
Cevizoğlu, Tokyo Camii'nin inşa edilmesiyle Türkiye ile Japonya arasında bir gönül köprüsü kurulduğunu dile getirerek Abdürreşid İbrahim Bey'in Japon halkının karakterinde İslam'ın emrettiği dürüstlük ve çalışkanlığı bizzat müşahede ettiğini söyledi.
İHÜ Mütevelli Heyeti Başkanı İrfan Gündüz ise Sultan 2. Abdülhamit'in, Abdürreşid İbrahim Bey'i Japonya'ya gönderenlerden olabileceğini belirterek 'Abdülhamid Han, tüm dünyadaki Müslümanların iradesini ve inisiyatifini elinde topluyor. Böylesine ileri görüşlü bir sultan.' ifadelerini kullandı.
Gündüz, Abdürreşid İbrahim Bey'in Japonya'ya gitmesini İslam tarihinde sahabelerin İslam'ı anlatmak için dünyanın farklı coğrafyalarına gitmesine benzettiğini, Abdürreşid İbrahim Bey'in Japonya'da şehit olduğuna inandığını dile getirdi.
Açılış konuşmalarının ardından katılımcılar, Tokyo Camii ve Külliyesi'nin fotoğraflarının yer aldığı sergiyi gezdi.
Etkinlik kapsamında kısa film gösteriminin yanı sıra moderatörlüğünü Prof. Dr. İsmail Türkoğlu'nun üstlendiği 'Abdürreşid İbrahim'in İzinden Türkiye-Japonya Kültür Birliği' başlıklı panel de düzenlendi.
Panelde, Abdürreşid İbrahim'in torunu Av. Neslihan Aksoy ile Prof. Dr. Abdullah Gündoğdu, Prof. Dr. Hisao Komatsu, Prof. Dr. İbrahim Maraş ve Prof. Dr. Nobuo Misawa konuşmacı olarak yer aldı.
- Abdürreşid İbrahim Bey kimdir?
Sibirya'nın Tara bölgesinde 1857'de doğan Abdürreşid İbrahim, İslam birliği fikrini savunan Tatar asıllı bir entelektüel olarak tanındı.
Japonya'ya 1897'de başladığı büyük seyahati kapsamında giden İbrahim, özellikle 1909'daki ziyaretiyle Türk-Japon ilişkilerinde önemli bir iz bıraktı.
Mehmet Akif Ersoy ile yakın dost olan İbrahim'in fikirleri, Safahat'taki 'Süleymaniye Kürsüsü' bölümünde de yansımalarını buldu.
Tokyo Camii'nin ilk imamı olan Abdürreşid İbrahim, 1944'te vefat ederek Tokyo Tama Kabristanı'na defnedildi.
