İSTANBUL/ANKARA (AA) - İstanbul'da düzenlenen TRT World Forum 2025'te, Suriye'de Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin ardından ülkenin nasıl yeniden inşa edilmesi gerektiği farklı yönleriyle ele alındı.
'Küresel Yeniden Kurulum: Eski Düzenden Yeni Gerçeklere' temasıyla dünyanın dört bir yanından liderleri ve uzmanları İstanbul'da bir araya getiren TRT World Forum 2025'te 'Suriye'nin Yeni Şafağı: Yeniden İnşa ve İstikrar için Bir Yol Haritası' başlıklı ikinci oturum düzenlendi.
Oturuma katılan Suriye Enformasyon Bakanı Hamza El Mustafa, hiç kimsenin Beşşar Esed rejiminin devrilmesini beklemediğini belirterek, 'Bugün burada Enformasyon Bakanı olarak yeni Suriye'yi temsil ediyorum. Benim için harika bir an.' dedi.
Halkın yıllarca haber almak için sosyal medya kullanması nedeniyle dezenformasyona maruz kaldığını ve bunu düzeltmek istediklerine işaret eden Mustafa, 'Hükümet olarak resmi medyanın, geçiş sürecinde hükümetin anlatısını sunmak için var olması gerektiğini düşünüyoruz.' ifadesini kullandı.
Mustafa, yabancı medya kuruluşlarını Suriye'de hizmet vermeye çağırdıklarını ve yüzlerce başvuru aldıklarını aktararak, 'Medyanın yokluğu feci sonuçlara yol açacaktır.' diye konuştu.
Uluslararası İnsani Yardım Kuruluşu (IHR) Kurucu Ortağı ve Başkanı Houda Atassi de sivil toplum kuruluşlarının (STK) geçmişte Esed rejiminin kontrolündeki yerlerde aktif rol alamadıklarını fakat diğer yerlerde değerli hizmetler verdiğini anlatarak, STK'lerin Suriyelilerin mültecilik süreçlerinde istikrarlı şekilde yaşamalarına yardımcı olduğunu söyledi.
STK'lerin ülkedeki yeni dönemde önem kazandığını dile getiren Atassi, 'STK'lere açılan alan çok geniş durumda, yeniden inşa sürecinde aktif rol alması konusunda imkanlar sağlanıyor.' dedi.
Atassi, yurt içinde ve yurt dışındaki sivil toplum kuruluşlarının Suriye'ye yönelik vizyonlarının yakınlaştırılması gerektiğini dile getirerek, Suriye'deki kuruluşların kapasitesinin artırılmasının önemine değindi.
- Suriye'de ulus inşası
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Yardımcısı ve BM Genel Kurulu tarafından oluşturulan 'Suriye'de Kayıp Kişilerin Araştırılması için Bağımsız Kuruluş'un başkanı Karla Quintana da Suriye'deki kaç kişinin kayıp durumda olduğunu bilmediklerini ifade etti.
'Suriye'de herkes ya birini kaybetti ya da birini kaybeden birini tanıyor.' ifadesini kullanan Quintana, uluslararası toplumun akıbeti belli olmayan kayıp Suriyelilerin aranması için bu ülkeye destek olması gerektiğini anlattı.
Milli İstihbarat Akademisi Başkanı Prof. Dr. Talha Köse de Baas rejimi döneminde toplumsal bölünmenin yaşandığı Suriye'de ulus inşasının gerekli olduğuna dikkati çekti.
Ülkede tüm kurumların parçalandığına, bürokrasinin zayıfladığına ve ordunun işlevsizleştiğine işaret eden Köse, Suriye'de devlet inşasının önemine değindi.
Köse, uzun vadede barış inşasının önemli bir görev olduğunu belirterek, işlev kazanan kurumlar ve halkın uzlaşı içerisinde ülkeyi yeniden inşa etmesi gerektiğini vurguladı.
Halkın rızasının yeniden inşa sürecinde ciddi öneme sahip olduğunu anlatan Köse, 'Her şeyin temelinde bir tür ulusal diyalog olması gerektiğini düşünüyorum. İnsanları bir araya getiren, bir tür güven oluşturan, temsilcileri bir araya getiren, kurallar, normlar ve anayasa üzerinde çalışan bir diyalog olmalı. Bunun da ötesinde, ulusal güven temelinde kurumların çok daha kolay inşa edilebileceğini düşünüyorum.' ifadesini kullandı.
Köse, tüm kaynakların güvenlik için kullanılmasının, ulus inşasında farklı meselelerin gözden kaçmasına yol açabileceğini kaydetti.
