ANKARA (AA) - Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen ve seri üretime geçen insansız hava araçlarına (İHA) gelecek yıl yenilerinin eklenmesi hedefleniyor.
TİTRA Teknoloji Kurucu Ortağı ve Pasifik Teknoloji Yönetim Kurulu Üyesi Selman Dönmez ile Titra Teknoloji Genel Müdürü Ekrem Ünlü, basın toplantısı düzenledi.
Dönmez, şirketin 250 kişiye istihdam sağladığını, sabit ve döner kanatlı çok rotorlu İHA üreten sayılı firmalardan biri konumuna ulaştıklarını ifade etti. Dönmez, '2020 yılında yola çıktık. Bugün 8-10 farklı sınıfta ürünü bulunan bir şirket noktasındayız. Türkiye'de insansız helikopter alanında öncü konuma geldik. İlk askeri lojistik görevler bu platformlarla icra edildi.' dedi.
Titra Teknoloji'nin Kahramankazan'da 6 bin 500 metrekare kapalı alana sahip üretim tesisinde faaliyet gösterdiğini belirten Dönmez, ALPİN insansız helikopter platformuna ilişkin şu bilgileri verdi:
'ALPİN'den, ayda 4 adet üretim kapasitesine sahibiz. Yüzde 85 yerlilik oranıyla üretiliyor. 2023 itibarıyla 2 adet envantere girdi. 2025 yılı içinde 4 adet daha teslim edilecek, süreçler devam ediyor. İlk etapta 40 adetlik bir ihtiyaç öngörülüyor. 200 kilogram faydalı yük kapasitesi, 200 kilometre kontrol yarıçapı ve 9 saatin üzerinde uçuş yeteneği bulunuyor.'
ALPİN-2 platformunun da geri bildirimlerle geliştirildiğine işaret eden Dönmez, dünyaya açılma hedefi doğrultusunda daha yüksek taşıma kapasiteli insansız helikopterlere ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
DUMRUL Mini İnsansız Helikopter Sistemi'nin eğitim platformu olarak yola çıktığını belirten Dönmez, ayda 5 adet üretim kapasitesine sahip oldukları sistemin envantere girdiğini, yeni sözleme doğrultusunda envanterdeki ürün sayısını artırmayı amaçladıklarını dile getirdi. Dönmez, DUMRUL'un farklı görev konseptleri için geliştirilmeye devam edildiğini bildirdi.
Titra Teknoloji'nin çok rotorlu sistemlerde de geniş bir ürün ailesine sahip olduğunu dile getiren Dönmez, DELİ ürün ailesine ilişkin, 'DELİ-2, DELİ-2 EO ve DELİ-mini ürünlerimiz bulunuyor. Ayda 100 adet üretim kapasitesine sahibiz. Demo amaçlı teslimatlar yapıldı, sözleşme görüşmeleri devam ediyor. Farklı versiyonlarla gelişim sürecek.' diye konuştu.
FPV kamikaze dron MERKÜT'te ayda 500 adet üretim kapasitesine ulaşıldığını söyleyen Dönmez, 750 adetlik sözleşme hazırlıklarının tamamlandığını bildirdi. Dönmez, bu sınıfta termal kameralı ve kablolu ürünlerin sadece Titra tarafından envantere alındığına işaret etti.
Dönmez, keşif-gözetleme İHA'sı PARS VTOL platformunun kalifikasyon testlerinin devam ettiğini ve 2026'nın ilk çeyreğinde tamamlanmasının hedeflendiğini söyledi.
Akıllı dron kutusu/barınağı KORGAN sistemi için görüşmelerin sürdüğünü belirten Dönmez, küçük ve büyük boyutlu İHA'lar için iki farklı versiyon geliştirdiklerini ifade etti.
SEYYAH Görsel Seyrüsefer Sistemi'ni iç proje olarak tüm platformlara entegre etmeye devam ettiklerini bildiren Dönmez, ayrıca ihtiyaç duydukları aviyonik sistemlerin ve yazılımların şirket bünyesinde geliştirildiğini, üretildiğini ve entegre edildiğini söyledi. Bu sayede süreçlerin çok hızlı tamamlandığını belirten Dönmez, aviyonik sistemler ve yazılımların jenerik hale getirilerek İHA üretmek isteyen dost ve kardeş ülkelere alt sistem desteği sağlanmasının amaçlandığını dile getirdi.
- İHA Takip Projesi
Dönmez, İHA Takip Projesi ile de uçtan uca insansız lojistik trafik sürecine çözüm üretmeyi hedeflediklerini belirtti. Dönmez, projeye ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
'Bütün dünya için çok ciddi ve ihracat potansiyeli olan bir ürün. Yakın zamanda devreye alınması ve bütün Türkiye'ye yaygınlaştırılması hedefleniyor. Bu teknoloji aslına bakarsanız bizim uzun vade vizyonumuzda en önemli oyunculardan bir tanesi. Uçtan uca insansız lojistik konseptine bütüncül çözümler üretmek, üreticiden son kullanıcıya kadar tüm lojistik sürecini insansız sistemlerle yönetebilir hale gelmek temel hedefimiz arasında yer alıyor. Bu kapsamda, lojistik merkezlerinin oluşturulması, lojistik ağlar içinde ara depolama bölgelerinin konumlandırılması ve üreticiden bu depolara transferlerin insansız sistemler aracılığıyla gerçekleştirilmesi kritik bir rol üstlenmektedir. Devamında ise bu ana depolardan alt ölçekteki yerel depolara, oradan da doğrudan son kullanıcıya ürünlerin ulaştırılabildiği entegre bir yapı öngörülmektedir. Bu yaklaşım, akıllı şehirler ve hava mobilitesi konseptleri içinde, bugün ve gelecekte en stratejik alanlardan biri olarak öne çıkacak.'
Türkiye'nin 'helikopter insansızlaştırma' projesine de değinen Dönmez, Bell 206 ve UH-1 helikopterlerinin 1000 kilogramın üzerinde faydalı yük taşıyabilecek şekilde dönüştürülmesinin hedeflendiğini söyledi.
Selman Dönmez, uluslararası faaliyetler kapsamında Dubai'de şirket kurduklarını, ABD'de ofis açtıklarını ve Romanya'da şirket yapılanmasını tamamladıklarını da sözlerine ekledi.
- '2026 seri üretim yılı olacak'
Titra Teknoloji Genel Müdürü Ekrem Ünlü de özellikle UH-1 dönüşüm projesinin stratejik önemine dikkati çekerek, 'Bu dönüşümü sağladıktan sonra dost ve müttefik ülkelerdeki binlerce UH-1 için insansızlaştırma kiti ortaya çıkarmış olacağız. Bu, başka platformların insansızlaştırılmasında da önemli bir avantaj sağlayacak.' dedi.
ALPİN'lerle yapılan lojistik operasyonların kapasitesini artırmayı hedeflediklerini belirten Ünlü, '1 tonluk yük için 5 veya daha fazla sorti yapılıyor. Mevcut helikopter insansızlaştırma projeleriyle bu tek sefere inecek.' ifadesini kullandı.
Yurt içi ve dışında yürüttükleri görüşmelere ilişkin bilgi veren Ünlü, 'Son aşamaya geldiğimiz görüşmeler var. 2025, tüm ürünlerin envantere girdiği bir yıl oldu. ALPİN-2 kabul aşamasında. 2026 bizim için seri üretim yılı olacak. Yüksek adetli siparişler bekliyoruz.' dedi.
MERKÜT için ayda 5 bin adetlik üretim kapasitesinin de çalışıldığını belirten Ünlü, Romanya'nın Avrupa'ya giriş kapısı haline geldiğini ve bu nedenle Titra Europe şirketini kurduklarını söyledi. Ünlü, bu yapı sayesinde Avrupalı firmalarla iş ortaklığı görüşmelerinin başladığını kaydetti.
DUMRUL ve ALPİN platformlarıyla gemi şartlarında uçuşa yönelik çalışmalar yürütüldüğünü ifade eden Ünlü, İHA projelerine yönelik teklif ve teknik çalışmaların sürdüğünü, MERKÜT ile havadaki İHA'ların tespit ve imhasına yönelik konseptler geliştirdiklerini de sözlerine ekledi.
Ünlü, Avrupa organizasyonu kapsamında Macaristan ve İtalya'da büyük projelerin parçası olmayı hedeflediklerini belirterek, gelecek yıl cironun yarısının ihracattan sağlanmasının planlandığını söyledi.
